Zapraszamy Państwa na bardzo interesujący i wartościowy wywiad z Pawłem Oleksiakiem, ratownikiem medycznym pracującym w zespołach ratownictwa medycznego, z ponad 20 – letnim stażem. Paweł Oleksiak prowadzi również szkolenia z zakresu pierwszej pomocy dla firm, instytucji oraz dla osób indywidualnych.
Ponieważ wywiad obejmuje wiele zagadnień, podzieliliśmy go na kilka części. W pierwszej części ratownik opowiada o NZK, czyli Nagłym Zatrzymaniu Krążenia.
NZK, czyli Nagłe Zatrzymanie Krążenia
Co oznacza skrót NZK?
NZK to Nagłe Zatrzymanie Krążenia. Jest to sytuacja, w której serce przestaje pracować prawidłowo. Człowiek traci przytomność, w dalszej kolejności występuje zatrzymanie oddechu, i w konsekwencji dochodzi do nieodwracalnego uszkodzenia mózgu. Mięsień sercowy zaczyna się skurczać w sposób niesynchronizowany. Z tego powodu serce przestaje pompować krew.
Jakie są najczęstsze przyczyny Nagłego Zatrzymania Krążenia?
Najczęściej są to choroby układu krążenia, arytmia serca, silny stres, uderzenie, reakcja alergiczna na przykład na leki, porażenie prądem a nawet zwykłe zadławienie.
Czy użycie defibrylatora AED zawsze ratuje życie osoby z NZK?
Nie każde użycie defibrylatora AED ratuje życie osoby z NZK. Skuteczność Automatycznego Defibrylatora Zewnętrznego jest największa, jeśli użyjemy go w ciągu pierwszych minut od NZK. Z każdą minutą opóźnienia defibrylacji szanse przeżycia spadają o 7 – 10%. Po 4 minutach następują nieodwracalne zmiany w mózgu. Oczywiście osoba ratująca oprócz obsługi defibrylatora musi przez cały czas prowadzić masaż serca, aby zapewnić dopływ tlenu do mózgu i mięśnia sercowego ofiary.
Czy sam masaż serca nie wystarczy do uratowania osoby po NZK?
Resuscytacja krążeniowo-oddechowa umożliwia dotlenianie mózgu i mięśnia sercowego osoby poszkodowanej, natomiast nie jest w stanie przywrócić normalnego rytmu serca. Resuscytacja odgrywa znaczącą rolę w pierwszych sekundach akcji ratowniczej, ale tak szybko, jak to możliwe należy również przeprowadzić defibrylację. Dlatego szkolenia z pierwszej pomocy zaczynają uwzględniać obsługę defibrylatora AED.
Jak bardzo wzrastają szanse uratowania osoby po NZK po zastosowaniu AED?
Na to pytanie już częściowo odpowiedziałem wcześniej. Im szybciej przeprowadzimy defibrylację, tym lepiej dla poszkodowanego. Z każdą minutą opóźnienia defibrylacji szanse przeżycia spadają o 7 – 10%. Po 4 minutach następują nieodwracalne zmiany w mózgu. Statystyki są straszne. W Polsce około 100 tysięcy osób zapada rocznie na zawał serca. Problemy układu krążenia są najczęstszą przyczyną śmiertelności wśród naszych rodaków, częściej umieramy z powodu chorób układu krążenia niż na wszelkie rodzaje nowotworów razem wzięte. Dlatego tak ważne jest, aby poszerzać własną świadomość w zakresie udzielania pierwszej pomocy oraz używania defibrylatorów AED.
W jakiej porze dnia najczęściej dochodzi do zawałów?
Najczęściej dochodzi do zawałów między 6 rano a 12 w południe.
Kto jest najbardziej narażony na NZK?
Wyróżnia się tutaj najbardziej grupa mężczyzn w wieku od 40 do 60 lat. Co oczywiście nie oznacza, że pozostałe grupy są z tego ryzyka wyłączone. Nagłe Zatrzymanie Krążenia może spotkać niespodziewanie każdego z nas: osoby dorosłe, jak i dzieci, bez względu na wiek, stan zdrowia czy płeć.
Już Pan ubiegł kolejne pytanie: Czy NZK ulegają częściej kobiety czy mężczyźni?
Zdecydowanie NZK częściej dotyka mężczyzn.
Jak duża jest śmiertelność osób po NZK poza warunkami szpitalnymi?
Poza szpitalem NZK dotyka 40 tysięcy osób rocznie w Polsce. Z tej liczby udaje się uratować jedynie 5%.
Dlaczego pomiędzy kolejnymi defibrylacjami trzeba prowadzić masaż serca?
Masaż serca jest właściwie najważniejszy i należy go prowadzić bez przerw (wyjątek stanowi czas, kiedy AED analizuje pracę serca i dostarcza defibrylacji).
Według ostatnich wytycznych Europejskiej Rady Resuscytacji z 2010r. nie trzeba przeprowadzać sztucznego oddychania podczas resuscytacji. Czy według Pana warto włączać do resuscytacji sztuczne oddychanie?
Nie należy włączać w akcję ratunkową sztucznego oddychania, jeśli sztuczne oddychanie miałoby odbywać się kosztem masażu serca. W takim przypadku konieczne jest jedynie udrożnienie dróg oddechowych. Jeśli mamy dwóch ratowników (dwie osoby udzielające pierwszej pomocy), oprócz masażu serca jak najbardziej warto prowadzić sztuczne oddychanie. Chciałbym tu zaznaczyć, że warto posiadać przy sobie maseczkę do sztucznego oddychania – ustnik, która zajmuje dokładnie tyle miejsca co pudełko od zapałek. Dzięki takiemu ustnikowi nie mamy bezpośredniego kontaktu z poszkodowanym.
Kiedy można przerwać akcję reanimacyjną?
Akcję reanimacyjną z użyciem AED można przerwać jedynie w następujących sytuacjach:
1. gdy poszkodowany odzyska oddech, krążenie
2. z chwilą przybycia pogotowia ratunkowego
3. gdy braknie nam siły
Już teraz zapraszamy na kolejną część wywiadu, w której rozstrzygniemy czy warto brać udział w szkoleniach z pierwszej pomocy i obsługi AED.
ZAPRASZAMY!